به نقل از «عصر ایران»

اسرائیل و فلسطین ، راه حل تک کشوری یا دو کشوری؟ (بخش 2) 

تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۶۴۸۵۱

*اشاره به "دولت و کشور اسرائیل" در این یادداشت به معنی به رسمیت شناختن آنها نیست.

عصرایران ؛ رضا غبیشاوی -  در بخش اول مطلب ( اسرائیل و فلسطین ، راه حل تک کشوری یا دو کشوری؟ (بخش 1)   به راه حل تک کشوری به عنوان یکی از راه حل های مسئله فلسطین - اسرائیل پرداخته شد. در بخش دوم و کنونی به راه حل " دو کشوری" می پردازیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اسرائیل هم اکنون مناطق فلسطینی را در اشغال خود دارد و به عنوان یک نیروی اشغالگر در این مناطق از سوی امریکا، اروپا و سازمان ملل متحد، شناخته می شود.

راه حل دو کشوری

براساس این راه حل دو کشور مستقل فلسطین و اسرائیل برپا می شوند. کشور مستقل اسرائیل و عضو کامل سازمان ملل متحد، هم اکنون وجود دارد و تنها نیاز است کشور مستقل فلسطین، برپا شود. یعنی سازمان ملل متحد ، امریکا و اروپا نیز آن را به رسمیت بشناسند. 

البته همچنان 28 کشور عضو سازمان ملل متحد، اسرائیل را به رسمیت نمی شناسند. در حال حاضر از 193 کشور عضو سازمان ملل متحد، 165 کشور، اسرائیل را به عنوان یک دولت/کشور به رسمیت می شناسند و 28 کشور دیگر،‌ اسرائیل را به رسمیت نمی شناسند. هیچ کشور عضو سازمان ملل متحد وجود ندارد که این تعداد کشور آن را به رسمیت نشناسند.

درباره فلسطین نیز، از 193 کشور عضو سازمان ملل متحد، 138 کشور (75 درصد) ،‌ دولت مستقل فلسطین را به رسمیت می شناسند. در میان 5 عضو دائم شورای امنیت ، امریکا، فرانسه و انگلیس، دولت فلسطین را به رسمیت نمی شناسند اما روسیه و چین به رسمیت می شناسند. همه کشورهای اروپایی و کشورهای استرالیا، کره جنوبی و ژاپن نیز این گونه هستند و فلسطین را به عنوان یک دولت / کشور به رسمیت نمی شناسند.

البته فلسطین هم اکنون در سازمان ملل متحد، به عنوان یک دولت ناظر (کشوری که عضو کامل نیست و حق رای ندارد) عضو است. عضویت کامل و با حق رای فلسطین در سازمان ملل متحد، نیازمند موافقت شورای امنیت است. در شورای امنیت نیز 5 عضو دائم به این موضوع باید رای موافق یا خنثی بدهند و از ارائه رای منفی (وتو ) خودداری کنند. در آخرین رای گیری شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل (در سال 1390) چین و روسیه، رای موافق ، فرانسه و انگلیس رای ممتنع و آمریکا با رای مخالف، این طرح را وتو کرد و مانع از تصویب آن شد.
عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد به معنی به رسمیت شناختن استقلال و برپایی کشور مستقل فلسطین از نگاه سازمان ملل متحد است.

شادی هیات فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بعد از رای مثبت اکثریت اعضای مجمع به عضویت ناظر فلسطین در سازمان ملل متحد

تایید راه حل دو کشوری از سوی کشورهایی که هم اکنون فلسطین یا اسرائیل را به رسمیت نمی شناسند به معنی اعلام آمادگی برای به رسمیت شناختن فلسطین و اسرائیل در آینده است.

به اعتقاد مدافعان، این راه حل می تواند به اشغال خاک فلسطین از سوی اسرائیل پایان دهد (پایان بیش از 80 سال اشغالگری)، می تواند به اختلاف طولانی در خاورمیانه پایان دهد. می تواند راه حلی برای مسئله آوارگان فلسطینی خارج از فلسطین باشد. هم اکنون بیش از 7 میلیون فلسطینی درکشورهای مختلف به صورت آواره و پناهجو و غیردائم زندگی می کنند. این افراد می توانند به کرانه باختری و غزه بازگردند و در این مناطق ساکن شوند. این طرح می تواند به چرخه خشونت و درگیری و جنگ میان دو طرف اسرائیل و فلسطین پایان دهد.

مخالفان می گویند دولت اسرائیل مانع از تشکیل دولت مستقل فلسطین می شود و مخالف طرح دو کشوری است زیرا برنامه اسرائیل، کسب سرزمین های باقی مانده فلسطین (کرانه باختری و غزه) و همزمان اخراج و مهاجرت دادن مردم فلسطینی ساکن آن یا حل کردن و حذف کردن آنهاست.

 طرح سازمان ملل متحد برای تقسیم

راه حل دو کشوری برای اولین بار از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد ( و نه شورای امنیت) در سال 1947 میلادی / 1326 شمسی مطرح و در قالب مصوبه 181 تایید شد. این تقسیم بندی قبل از برپایی دولت اسرائیل در سال 1948 و در زمان حاکمیت قیمومت بریتانیا بر سرزمین فلسطین اعلام شد.
براساس این طرح، سرزمین تاریخی فلسطین به سه بخش تقسیم می شود:

بخش اول برای مردم یهودی و برپایی دولت یهودی ( اسرائیل) که شامل 57 درصد از کل سرزمین است.
بخش دوم برای مردم عرب و برپایی دولت فلسطین که شامل 42 ذرصد از کل سرزمین بود.
بخش سوم شهرهای قدس (اورشلیم / بیت المقدس) و بیت الحم و شهرهای مجاور آن تحت نظارت و اداره بین المللی قرار می گیرند.

نقشه سازمان ملل متحد برای تقسیم سرزمین فلسطین میان مردم یهودی (برای تشکیل دولت اسرائیل) و مردم عرب (برای تشکیل دولت فلسطین)
در نقشه چپ : مناطق زرد رنگ برای مردم عرب / فلسطینی ها و مناطق نارنجی برای یهودیان / اسرائیلی ها
در نقشه راست : مناطق زرد رنگ برای مردم عرب / فلسطینی ها و مناطق آبی برای یهودیان / اسرائیلی ها
در هر دو نقشه، شهر قدس (اورشلیم / بیت المقدس) و شهر بیت لحم به رنگ سفید زیر نظر سازمان ملل متحد اداره می شود

یهودی ها این طرح را قبول کردند و بر پایه آن اعلام استقلال و دولت خود را برپا کردند اما فلسطینی ها و کشورهای عربی این طرح را قبول نکردند و آن را رد کردند. استدلال فلسطینی ها این بود که جمعیت آنها حداقل دو برابر یهودیان بود اما اکثریت خاک به یهودیان واگذار شده است. همچنین مناطق عرب نشین / فلسطین نشین به کنترل و اداره یهودیان واگذار شده است.

راه حل دو کشوری از نگاه تشکیلات خودگردان فلسطین

دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) به ریاست محمود عباس (ابومازن) از راه حل دو کشوری حمایت می کند. تشکیلات خودگردان خواستار برپایی دولت مستقل فلسطینی در کنار دولت اسرائیل است. تشکیلات خودگردان مرزهای دولت فلسطین را براساس مرزهای 1967 (کرانه باختری و غزه و بخش شرقی شهر قدس / اورشلیم ) به پایتختی قدس شرقی می داند و خواهان استقرار این دولت در این مرزهاست.

نقشه : منطقه زرد رنگ مرزهای 1967 را تعیین می کند. این منطقه به علاوه منطقه سبز رنگ (جولان) هم اکنون از سوی اسرائیل به عنوان مناطق رسمی خاک اسرائیل شناخته می شوند و توسط وزارت کشور اسرائیل اداره می شوند. جولان منطقه متعلق به سوریه و تحت اشغال اسرائیل است. اسرائیل جولان را بخشی از خاک رسمی خود اعلام کرده است. مناطق قرمز کرانه باختری و غزه توسط وزارت دفاع و ارتش اسرائیل کنترل می شوند گرچه اداره غیرنظامی کرانه باختری هم اکنون در دست تشکیلات خودگردان فلسطین است. در غزه هم اکنون جنگ و ارتش اسرائیل در آن مستقر است. تا قبل از این ، اداره نظامی و غیرنظامی غزه در دست دولت حماس بود.

وضعیت شهر قدس / اورشلیم / بیت المقدس

وضعیت شهر قدس / اورشلیم خود یکی از موانع در برابر راه حل دو کشوری است.
اسرائیل این شهر را به طور کامل متعلق به خود و پایتخت خود می داند اما سازمان ملل متحد و اروپا و امریکا (قبل از ترامپ) این شهر را متعلق به اسرائیل نمی دانند. همچنین حضور ارتش و دولت اسرائیل در بخش شرقی شهر قدس را اشغالگری اسرائیل می دانند.

بخش شرقی (فلسطینی نشین) - غربی (یهودی نشین / اسرائیلی نشین) در شهر قدس / اورشلیم/ بیت المقدس

براساس طرح تشکیلات خودگردان، شهر قدس / اورشلیم به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می شود. بخش غربی، پایتخت اسرائیل و بخش شرقی پایتخت فلسطین شود. بخش حرم شریف و مقدس شامل مسجد قبه الصخره و مسجد الاقصی و دیوار ندبه هم تحت نظارت سازمان ملل متحد قرار بگیرد. بخش مقدس در سمت شرقی / عرب نشین / فلسطینی نشین شهر قدس قرار دارد.

به رسمیت شناختن استقلال فلسطین از سوی اسرائیل

هم اکنون تشکیلات خودگردان فلسطین ، برپایه توافق اوسلو، استقلال و موجودیت دولت اسرائیل در مرزهای 1967 به رسمیت می شناسد اما اسرائیل ، موجودیت و استقلال دولت و کشور اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد تنها سازمان آزادیبخش فلسطین (PLO) را به عنوان تنها نماینده فلسطینی ها و همچنین تشکیلات خودگردان فلسطین (به عربی : السلطه الفلسطینیه)  را به عنوان سازمان اداره کننده کرانه باختری و غزه به رسمیت می شناسد اما  "دولت استیت فلسطین" را به رسمیت نمی شناسد.

 مهمترین بخش، به رسمیت شناختن استقلال فلسطین و دولت / کشور مستقل فلسطین از سوی اسرائیل است تا براساس آن، ارتش اسرائیل، از خاک فلسطین در کرانه باختری و غزه و مرزهای آن با دیگر کشورها و مرزهای دریایی غزه خارج شود.

البته اسرائیل می تواند هم استقلال دولت فلسطین را به رسمیت بشناسند و هم به حضور نظامی خود در کرانه باختری و غزه و مرزهای آنها ادامه دهد.

  فلسطین آینده با مرزهای باز یا بسته؟

درباره کشور آینده فلسطین یعنی کشور فلسطین بعد از عضویت در سازمان ملل متحد طرح ها و ایده های مختلفی وجود دارد. اینکه مرزهای آن کجاست و چگونه باشد. قبلا گفتیم که تشکیلات خودگردان فلسطین خواهان استقرار دولت فلسطین آینده در مرزهای 1967 و به پایتختی قدس شرقی (بخش شرقی شهر قدس / اورشلیم) است.

یکی از سوالات این است که در کشور آینده فلسطین  آیا ارتش اسرائیل همچنان در همه مرزهای فلسطین مستقر خواهد بود یا نه؟ اگر ارتش اسرائیل، در همه مرزهای فلسطین باقی بماند کشور آینده فلسطین در مرزهای بسته خواهد بود و اگر ارتش اسرائیل، همه مرزهای فلسطین را ترک کند و تنها  در مرزهای مشترک با اسرائیل، باقی بماند، کشور آینده فلسطین در مرزهای باز و آزاد شکل خواهد گرفت.  قطعا فلسطینی ها به دنبال دومی هستند.

در وضعیت مرزهای باز، مرزبانی و ارتش اسرائیل از مرزهای کرانه باختری فلسطین با اردن خارج می شوند و این مرز در اختیار فلسطینی ها قرار می گیرد. همچنین اسرائیل، کنترل نظامی و امنیتی کرانه باختری را به طرف فلسطینی واگذار خواهد کرد. 

در نتیجه فلسطینی ها از کرانه باختری به راحتی با سفر به اردن، می توانند به جهان آزاد، دسترسی داشته باشند و مانعی در برابر آنها نخواهد بود. همچنین با ساخت فرودگاه در رام الله و بازسازی و فعال سازی دوباره فرودگاه غزه، فلسطینی ها از این فرودگاه ها به نقاط مختلف جهان سفر خواهند کرد. در غزه هم مرز زمینی با مصر به مانند گذشته وجود دارد. اسرائیل از مرزهای دریایی غزه هم کنار می روند تا بندر غزه به نقطه حمل و نقل بین المللی کالا و مسافر تبدیل خواهد شد. هم اکنون جز مرز غزه - مصر، ارتش اسرائیل در همه مرزهای دریایی و زمینی کرانه باختری و غزه حضور دارد.

به نظر می رسد اسرائیل تلاش کند وضعیت مرزهای باز رخ ندهد و همچنان مرزهای زمینی و هوایی و دریایی فلسطین در اختیار خود نگه دارد. بخشی برای کنترل امنیتی سرزمین های فلسطینی و بخشی به عنوان ابزار فشار همچنان در دست طرف اسرائیلی باقی بماند.

اما اگر ارتش اسرائیل همچنان در مرزهای فلسطین مستقر باشند در این صورت می توان گفت کشور فلسطین در درون خاک اسرائیل باقی می ماند. چیزی شبیه وضعیت کشور واتیکان در خاک ایتالیا یا وضعیت کشور لسوتو در خاک آفریقای جنوبی.

ایران و راه حل دو کشوری

دولت ایران مخالف راه حل دو کشوری است. همه کشورهای جهان به استثنای ایران، از طرح دو کشوری حمایت می کنند. دولت اسرائیل نیز مخالف طرح دو کشوری است. 
ایران خواهان نبود اسرائیل در حال و آینده است. اسرائیل هم خواهان نبود دولت مستقل فلسطین در حال و آینده است.

ایران مخالف طرح دو کشوری است زیرا براساس آن مخالف قبول موجودیت کشور و دولت اسرائیل در حال و آینده است.

علاوه بر ایران، دو گروه اصلی مقاومت فلسطینی یعنی حماس و جهاد اسلامی هم با به رسمیت شناختن وجود کشور اسرائیل مخالف هستند و خواهان نبود آن هستند.

با این حال ایران به هنگام رای گیری درباره طرح های حمایت از راه حل دو کشوری، در کنار امریکا ، کشورهای عربی و اسلامی قرار می گیرد چرا که تنها مخالف این ایده در رای گیری ها اسرائیل است.

ایران به تازگی هم در نشست سران کشورهای عربی و اسلامی (اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی) در عربستان سعودی به قطعنامه ای رای مثبت داد که در آن به صراحت از راه حل دو کشوری و برپایی دولت مستقل فلسطین در مرزهای 1967 حمایت شده است. البته وزارت خارجه بعد از این درباره این بخش ها اعلام تحفظ (نارضایتی و مخالفت ) کرد.

مناطق تحت کنترل اسرائیل (سفید) و فلسطین (سبز) در بیش از 80 سال اخیر

در رای گیری به طرح رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ایران رای مثبت داد تا در کنار امریکا و اسرائیل که رای منفی دادند قرار نگیرد. این طرح هم از راه حل دو کشوری و برپایی دولت مستقل فلسطین در مرزهای 1967 حمایت می کند.

ایران خواهان برپایی دولت مستقل فلسطین در همه مرزهای سرزمین تاریخی فلسطین (از جمله اسرائیل فعلی ) است اما دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) خواهان برپایی دولت مستقل فلسطین تنها در مرزهای 1967 است.

حامیان و مخالفان ایده 

دولت اسرائیل نیز گرچه از قبل موافقت خود را با این طرح اعلام کرده بود اما دولت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر فعلی اسرائیل به صراحت مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده است.

همچنین مسیری که دولت های اخیر اسرائیل تاکنون طی کرده اند در مسیر جلوگیری از برپایی دولت مستقل فلسطین است. 

احزاب راست و راست افراطی اسرائیل مخالف طرح دو کشوری هستند زیرا براساس آن ارتش اسرائیل باید حداقل از کرانه باختری و غزه عقب نشینی کند و این مناطق را به دولت فلسطین واگذار کند در حالی که هم اکنون ارتش اسرائیل در این دو منطقه حضور دارد و کنترل امنیتی آنها را در دست دارد.

علاوه بر تشکیلات خودگردان فلسطین، امریکا، سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا و کشورهای عربی اسلامی حامیان راه حل دو کشوری هستند.

موانع در برابر طرح دو کشوری
مخالفت دولت اسرائیل 

 

دولت اسرائیل مخالف این طرح است. تا زمانی که دولت اسرائیل مخالف باشد در عمل و روی زمین، دولت مستقل فلسطین امکان برپایی نخواهد داشت زیرا اسرائیل تمام پایه های برپایی این دولت را در دست خود دارد.

خروج ارتش اسرائیل از سرزمین های فلسطین و پایان دادن به اشغال نظامی و خروج ارتش اسرائیل از مرزهای فلسطین با دیگر مناطق از مهمترین این موارد هستند.

 شهرک سازی اسرائیل در خاک فلسطین

شهرک سازی اسرائیل در کرانه باختری و قدس شرقی، یکی ازموانع اساسی در برابر راه حل دو کشوری است زیرا یکپارچگی سرزمینی فلسطین را به چالش می کشد و تهدید می کند. یکپارچگی زمینی، شرط اساسی برای برپایی هر دولت و کشوری است. هیچ کشور و دولتی در جهان نمی تواند در خلاء شکل بگیرد و حاکمیت آن بر سرزمین و خاک یکپارچه ای مستقر نباشد.

یکی از اقدامات دولت های راستگرا در اسرائیل که در سال های اخیر بر سر کار بودند نابودیی زیرساخت ها و پایه هایی است که براساس آنها، قرار است دولت مستقل فلسطین شکل بگیرد و برپا شود. یکی از مهمترین این پایه ها، وحدت سرزمینی و خاک است.

 یکی از شهرک های یهودی نشین اسرائیل ساخته شده در خاک فلسطین - کرانه باختری

در حال حاضر آنچنان شهرک های یهودی نشین اسرائیل در کرانه باختری و بخش شرقی شهر قدس / اورشلیم ساخته و پراکنده شده اند که مناطق باقی مانده برای فلسطینی ها مثل جزایر دور از هم اند. 

به همین دلیل، مخالفت با شهرک سازی اسرائیل و درخواست توقف آن یکی از خواسته های اساسی دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) و دیگر مقامات فلسطینی است. 

این شهرک ها با مصادره و در اختیار گرفتن زمین های وسیعی از فلسطینی ها در کرانه باختری و بخش شرقی شهر قدس، ساخته می شوند. سازمان ملل متحد، امریکا و اتحادیه اروپا با این شهرک سازی های اسرائیل، مخالف هستند و آنها را مناطق اشغالی می دانند زیرا در خاک فلسطینی ها ساخته شده اند.

تشکیلات خودگردان فلسطین خواهان توقف این شهرک سازی به عنوان پیش شرط ازسرگیری مذاکرات صلح با طرف اسرائیلی است. پیش شرطی که تاکنون مورد موافقت اسرائیل قرار نگرفته و مذاکرات میان دو طرف متوقف مانده است.

در حال حاضر در کرانه باختری فلسطین و بخش شرقی شهر قدس / اورشلیم با جمعیت حدود 3 میلیون نفر فلسطینی ، حدود نیم میلیون نفر شهرک نشین اسرائیلی ساکن هستند.

نقشه شهرک های اسرائیلی نشین در کرانه باختری فلسطین

راه حل هایی که برای تشکیل دولت آینده فلسطین و حل مشکل وحدت سرزمینی و غلبه بر مشکل شهرک های اسرائیلی نشین متصور است می توان به این موارد اشاره کرد:

- دولت فلسطین به همه این شهرک نشینان یهودی اسرائیلی، شهروندی فلسطینی خواهد داد. خاک آنها به عنوان بخشی از سرزمین فلسطین از سوی اسرائیل به رسمیت شناخته می شود. آنها همچنان در دولت اینده فلسطین به زندگی خود ادامه خواهند داد. این راه حل را شهرک نشینان قبول نمی کنند زیرا معمولا از تندروترین و افراطی ترین بخش های یهودیان مذهبی اسرائیلی هستند.

- فشار برای تخلیه و ترک شهرک ها توسط شهرک نشینان و بازگشت آنان به مناطق رسمی خاک اسرائیل برای ادامه زندگی. اتفاقی که در سال 2005 در غزه روی داد. در این سال ها ارتش اسرائیل اعلام کرد به صورت داوطلبانه و بدون پیش شرط از منطقه غزه عقب نشینی می کند و همزمان شهرک های یهودی نشین اسرائیل در غزه هم تخلیه و شهرک نشینان از غزه بازگشتند.

همین حالت برای شهرک نشینان در کرانه باختری هم متصور است گرچه تعداد شهرک نشینان و جایگاه آنان و شمار شهرک ها و واحدهای مسکونی در کرانه باختری قابل مقایسه با غزه نیست. همین موضوع، اجرای این راه حل را سخت و پیچیده کرده است.

علاوه بر این، شمار مهمی از اعضای کابینه فعلی اسرائیل از شهرک نشینان یا احزاب مورد حمایت شهرک نشینان هستند. این موضوع باعث می شود هزینه کردن از شهرک ها و شهرک نشینان سخت باشد.

- راه حل دیگر این است که شهرک ها دوباره به خاک فلسطین باز می گردند و معادل مساحت آنها از کرانه باختری یا غزه به اسرائیل واگذار می شود. نوعی مبادله زمین میان فلسطین و اسرائیل. 

البته این انتقاد وارد است که اسرائیل مناطقی از فلسطین را به نام شهرک سازی اشغال می کند و سپس معادل آن را از فلسطینی ها زمین دریافت می کند.

تضمین امنیتی 

تضمین امنیتی یکی از موانعی است که اسرائیل دربرابر طرح دو کشوری مطرح می کند. به این معنی که اسرائیل خواهان تضمین امنیتی است که کشور اینده فلسطین، به نقطه ای برای حمله نظامی و تهدید امنیتی علیه اسرائیل تبدیل نشود.

گفته های مقامات اسرائیل این گونه است: اگر ارتش اسرائیل از خاک فلسطین خارج شود و دولت مستقل فلسطین برپا شود و این کشور دارای مرزهای باز با جهان باشد و ارتش و مرزبانی اسرائیل از مرزهای کشور مستقل فلسطین نیز خارج شوند در این صورت ممکن است فلسطین به مرکزی برای تسلیح و تمرکز برای حمله نظامی و نابودی کشور اسرائیل و سیطره برهمه خاک رسمی اسرائیل تبدیل شود.

آنها برای تایید این نگرانی خود به وضعیت دو منطقه جنوب لبنان و غزه اشاره می کنند.

ارتش اسرائیل در کرانه باختری فلسطین

مقامات اسرائیل می گویند در سال 2005 بدون پیش شرط و به طور کامل از غزه عقب نشینی و حتی همه شهرک ها و پایگاه های نظامی خود را هم تخلیه کردند. همچنین اسرائیل در این سال کنترل نظامی و غیرنظامی  منطقه غزه را به دولت فلسطین (تشکیلات خودگردان) واگذار کرد اما 2 سال بعد (2007) حماس در درگیری نظامی با نیروهای تشکیلات خودگردان ، آنها را شکست داد و کنترل کامل منطقه غزه را در دست گرفت.

بعد از این تاریخ، حکومت و حاکمیت فلسطینی ها دو دسته شد. بخش اول در کرانه باختری در دست دولت تشکیلات خودگردان (به ریاست محمود عباس و فتح) و دولت حماس در غزه. 

به اعتقاد مقامات اسرائیلی، حمله 7 اکتبر حماس به اسرائیل که بزرگترین و مرگبارترین حمله به اسرائیل در سال های اخیر شمار می آید در نتیجه همان عقب نشینی سال 2005 اسرائیل از غزه است. 

ارتش اسرائیل در سال 2000 میلادی هم یک طرفه از جنوب لبنان عقب نشینی کرد اما حزب الله این منطقه را در اختیار خود گرفت و در حملات و جنگ های بعدی علیه اسرائیل، از آن استفاده کرد. به ادعای برخی مقامات اسرائیلی، این عقب نشینی باعث تقویت حزب الله لبنان شد.

برخی مقامات اسرائیلی نیز گفته اند  نگران هستند دولت ضعیف فلسطین آینده از سوی داعش یا القاعده مورد حمله قرار بگیرد سرنگون شود و این دو گروه تندرو، در فلسطین دولت تشکیل دهند و از آن به اسرائیل حمله کنند.همانند وضعیتی که داعش در شمال سوریه و عراق ، دولت تشکیل داده بود.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هم به تازگی گفت اگر دولت مستقل فلسطینی در آینده شکل بگیرد و از ایران موشک بخرد در این صورت اسرائیل چه باید بکند.
برای رفع این نگرانی اسرائیل،  راه هایی مطرح می شود.

ارتش اسرائیل در کرانه باختری فلسطین

کشورهای عربی و امریکا در پاسخ می گویند با برپایی دولت مستقل فلسطین و حل و فصل همه اختلافات، برای همیشه جنگ و اختلاف میان اسرائیل و فلسطین به پایان می رسد. مرزهای اسرائیل و کشورهای عربی و اسلامی منطقه به روی یکدیگر باز می شود. در نتیجه اختلافی باقی نمی ماند که فلسطینی ها بخواهند بر سر آن، به اسرائیل حمله کنند. همچنین با توسعه اقتصادی و سرمایه گذاری کشورهای عربی اسلامی منطقه در اسرائیل و فلسطین و رفت و آمد میان مردم منطقه و اسرائیل و فلسطین، نوعی از صلح و آرامش برقرار خواهد شد.

مقامات امریکا و اروپا و برخی کشورهای عربی، از کشور بدون ارتش برای دولت آینده فلسطین سخن گفته اند. علاوه بر این، آنها گفته اند به اسرائیل تضمین امنیتی می دهند. 

همچنین طرح هایی ازجمله استقرار نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل متحد در مرز اسرائیل و فلسطین آینده، استقرار نیروهای ناتو یا نیروهای ارتش های عربی یا نیروهای ارتش اردن و مصر درکرانه باختری و غزه از دیگر طرح های پیشنهادی یا ایده های مطرح هستند تا از یک سو هم امنیت سرزمین های فلسطینی را برقرار کنند هم خیال اسرائیل را بابت جلوگیری از سقوط دولت سکولار فلسطین راحت کنند هم مانع از حملات احتمالی از خاک فلسطین علیه اسرائیل شوند.

تضمین امنیتی در بالاترین سطح از سوی دولت امریکا به اسرائیل پیشنهاد شده اما دولت اسرائیل قبول نکرده است.

بخشی از تضمین امنیتی هم وجود کشور فلسطینی بدون ارتش است. یعنی دولت فلسطین به مانند اکنون تنها نیروی پلیس برای حفظ نظم و امنیت دارد اما دارای نیروی ارتش قادر به جنگ با ارتش کلاسیک نیست گرچه نیروهای نظامی ویژه و عملیاتی محدود دارد.

طرح صلح عربی

طرح صلح عربی طرحی در قالب راه حل دو کشوری است که ابتدا از سوی عربستان سعودی مطرح شد و سپس از سوی اتحادیه عرب و در گام بعدی از سوی سازمان همکاری اسلامی (کشورهای اسلامی به استثنای ایران) تایید شد.

براساس این طرح، در صورتی که اسرائیل به مرزهای 1967 عقب نشینی کند و دولت مستقل فلسطین به پایتختی قدس شرقی برپا شود همه کشورهای عربی نیز اسرائیل را به رسمیت می شناسند و با اسرائیل روابط کامل برقرار خواهند کرد.
مرزهای 1967 شامل کرانه باختری، غزه و بخش شرقی شهر قدس / اورشلیم است.

اسرائیل این طرح را رد می کند.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فلسطین و اسرائیل چگونه هستند؟ (1) کار دشوار ایران در سازمان ملل: رأی تهران به فلسطین 1967 چه خواهد بود؟

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: فلسطین اسرائیل برپایی دولت مستقل فلسطین تشکیلات خودگردان فلسطین کشور عضو سازمان ملل متحد اسرائیل در کرانه باختری اسرائیل را به رسمیت کرانه باختری فلسطین رسمیت نمی شناسند فلسطین از سوی اسرائیل دولت مستقل فلسطین فلسطین در سازمان ملل راه حل دو کشوری سازمان ملل متحد رسمیت می شناسند کرانه باختری و غزه کشور مستقل فلسطین کشور آینده فلسطین راه حل دو کشوری اسرائیل از مرزهای بخش شرقی شهر قدس سازمان ملل متحد کرانه باختری اسرائیل و فلسطین فلسطین در مرزهای فلسطین و اسرائیل اگر ارتش اسرائیل ارتش اسرائیل ارتش اسرائیل رسمیت شناختن دولت اسرائیل مقامات اسرائیل کشورهای عربی اسرائیل مخالف مرزهای فلسطین همه مرزهای برپایی دولت تضمین امنیتی نشین اسرائیل فلسطین آینده کشور اسرائیل مرزهای 1967 فلسطینی ها شهرک نشینان شورای امنیت دولت فلسطین عنوان یک خاک فلسطین بیت المقدس تشکیل دولت اسرائیل هم یهودی نشین مرزهای باز راه حل شهرک سازی عقب نشینی برای مردم براساس آن شهرک نشین قدس شرقی برپا شود رای گیری مردم عرب هم اکنون شهرک ها پیش شرط طرح ها غزه هم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۶۴۸۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ساز و کار عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل چگونه است؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: جلسه شورای امنیت سازمان ملل در مورد عضویت کامل فلسطین در این سازمان در ۱۵ آوریل برگزار شد. در این جلسه ۱۲ عضو شورا به عضویت فلسطین رای مثبت دادند و این تنها دولت آمریکا بود که با رای منفی خود مانع تصویب قطعنامه عضویت شد. این در حالی است که طبق موازین حقوق بین‌الملل از جمله حق تعیین سرنوشت، فلسطینی‌ها می‌توانند به عنوان یک دولت در جامعه بین‌المللی حضور داشته باشند و از امکانات آن نیز در چارچوب حقوق و تکالیف بین‌المللی دولت‌ها بهره‌مند شوند.

رسمیت حق تعیین سرنوشت فلسطینیان در ترتیبات نهادی بین‌المللی

از دهه ۱۹۷۰ میلادی حق تعیین سرنوشت در زمره قواعد حقوق بشر درآمد و در قلمرو داخلی کشورها نیز در ارزیابی مشروعیت حکومت‌ها بدان استناد می‌شود. حق تعیین سرنوشت عبارت است از حق کلیه مردم برای تعیین آینده سیاسی خود و تعقیب توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آزادانه. تعیین سرنوشت حقی است بنیادین که بدون آن سایر حقوق نمی توانند به طور کامل محقق شوند؛ تعیین سرنوشت فقط یک اصل نیست، بلکه مهمترین حق در حقوق بشر است و پیش شرط برای اعمال همه حقوق و آزادی های فردی است.

این حق در حقوق بین الملل، از جنبه‌های فردی و جمعی برخوردار است. به جنبه فردی در ماده ۲۵ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی اشاره شد و مواد اول و ۵۵ منشور ملل متحد نیز جنبه جمعی این حق را مورد تاکید قرار داده اند. بنابراین آنچه مردم فلسطین را از حق تعیین سرنوشت برخوردار کرده، ملت بودن آنان است.

مردم فلسطین هم تعلق خود را به یک ملت واحد و مستقل باور دارند و هم از ویژگی‌های عینی مشترک مانند تاریخ مشخص در سرزمینی معین با فرهنگی متمایز، حداقل از زمان تجزیه امپراتوری عثمانی برخوردارند. تعلق فلسطینیان به یک ملت واحد در منشور ملی فلسطین به صورت هویت فلسطینی و ملت عرب فلسطین و اینکه آنها شهروندان عربی هستند انعکاس یافته است. تعلق داشتن فلسطینیان به یک ملت مستقل و برخورداری از حق تعیین سرنوشت در میثاق جامعه ملل و قطعنامه‌های مجمع عمومی رسمیت یافته است.

در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۲ میلادی مجمع عمومی سازمان ملل در قطعنامه ۱۹۶۷، با ۱۳۸ رای موافق و ۹ رای مخالف فلسطین را به صورت دوفاکتو به منزله کشور به رسمیت شناخت و موقعیت آن را از نهاد ناظر غیرعضو به دولت ناظر غیرعضو تغییر داد. حال آنکه هنوز سرزمین‌های فلسطینی در اشغال نظامی قرار داشتند. در نهایت مجمع عمومی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۴ میلادی با تصویب قطعنامه‌ای با ۱۸۰ رای موافق حق تشکیل کشور مستقل فلسطینی را به رسمیت شناخت و از همه کشورها خواست به کمک‌های خود برای عملی شدن سریع‌تر حق تعیین سرنوشت این مردم ادامه دهند. در قطعنامه‌ای دیگر نیز در ۱۹ دسامبر همان سال بر حاکمیت دائمی مردم فلسطین بر سرزمین اشغالی فلسطین از جمله بیت‌المقدس شرقی مجددا تاکید نمود.

سابقه پذیرش حق تعیین سرنوشت فلسطین توسط رژیم صهیونیستی

علاوه بر رویه‌های بین‌المللی، رژیم صهیونیستی نیز بارها در موافقت‌نامه‌ها درباره کرانه باختری و نوار غزه، حق مشروع ملت فلسطین در تعیین سرنوشت را پذیرفته است. در سال ۱۹۹۳ پس از به رسمیت شناخته شدن رژیم صهیونیستی توسط یاسر عرفات، نخست وزیر این رژیم نیز ساف را به عنوان نماینده مردم فلسطین به رسمیت شناخت. این موضع تل‌آویو در سال‌های بعد نیز تکرار شد. در سپتامبر ۱۹۹۳ به موجب اعلامیه اصول مربوط به ترتیبات دولت خودگردان موقت، این موجودیت به منزله شورای منتخب مردم فلسطین برای یک دوره گذار پنج ساله در نوار غزه و کرانه باختری ایجاد شد. افزایش صلاحیت‌های دولت خودگردان در موافقت‌نامه‌های بعدی صلح، مانند موافقت‌نامه وای‌ریور در سال ۱۹۹۸ و یادداشت تفاهم شرم‌الشیخ در سال ۱۹۹۹ شخصیت حقوقی بین‌المللی دولت خودگردان را به همراه آورد. تحولات بعدی در فلسطین به ویژه مقاومت مردم در برابر تهاجم رژیم صهیونیستی به نوار غزه نیز موید همین موضوع بود.

فرایند پذیرش عضویت در سازمان ملل

پذیرش در سازمان ملل متحد با توصیه شورای امنیت به مجمع عمومی و تصویب توسط مجمع عمومی صورت می‌گیرد. برای بررسی عضویت اعضای جدید، روش رای‌گیری در شورا به صورت اکثریت کیفی است که این روش باعث شده است تا اعضای دائم عملا از حق وتو برخوردار باشند. بررسی سابقه اعضای دائم شورا نشان می‌دهد که اتحاد جماهیر شوروی ۴۷ بار برای جلوگیری از عضویت ۱۶ کشور، متوسل به حق وتو شد. بر این اساس، در سال‌های ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۴ سازمان ملل با یک بن بست مواجه بود. این موضوع در دو نوبت از سوی مجمع عمومی در دیوان بین‌المللی دادگستری مطرح شد. در دومین نظر مشورتی در مارس ۱۹۵۰ آمده است که مجمع عمومی نمی‌تواند دولتی را به عضویت بپذیرد مگر این که شورای امنیت درخواست عضویت آن دولت را پذیرفته باشد.

حمایت از رژیم صهیونیستی؛ اصلی‌ترین منفعت آمریکا

در این بین اصلی‌ترین منفعت سیاست خارجی آمریکا در دوره کنونی، حمایت همه‌جانبه از رژیم اشغالگر و بی‌توجهی به خواسته‌های فلسطینیان است. بعد از وتوی قطعنامه عضویت فلسطین، رابرت وود معاون نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل گفت: «ایالات متحده همچنان از راه‌حل دو دولتی به شدت حمایت می‌کند. این رای مخالفت با حق تشکیل کشور فلسطین را نشان نمی‌دهد، بلکه اذعانی است به این که این امر تنها از طریق مذاکرات مستقیم بین طرفین حاصل خواهد شد.» معنای دیگر این گذاره این است که فلسطینیان چه برای تشکیل دولت و چه برای عضویت در سازمان ملل باید شروط واشنگتن و تل‌آویو را بپذیرند. اگر بپذیریم که راه‌حل دو دولتی در سال ۱۹۷۴ توسط سازمان ملل ارائه شد و دولت‌های مختلف آمریکا نیز در مقاطع گوناگون آن را پذیرفته‌اند، اقدام آمریکا در وتوی عضویت کامل فلسطین چیزی جز یک اقدام سیاسی از جایگاه قدرت بزرگ نیست که هدف آن پذیرش شروطی است که آمریکا در معامله قرن مطرح کرد اعم از:

حاکمیت اسرائیل در ۳۰ درصد کرانه باختری از جمله رود اردن

خلع سلاح نوار غزه

الزام فلسطینیان به شناسایی رژیم صهیونیستی به عنوان دولت یهود

شهرک‌های صهیونیستی جزو خاک رژیم اشغالگر محسوب می‌شوند

کنترل امنیتی بخش اعظمی از کرانه باختری و گذرگاه‌ها توسط نیروهای رژیم صهیونیستی

فلسطینیان حق داشتن ارتش را ندارند

لغو تمام محدودیت‌های صهیونیستی در آینده و ...

نتیجه

فرایند تشکیل دولت مستقل فلسطین تاکنون تحولات مختلفی را پشت سر گذاشته؛ از جمله اینکه مجمع عمومی سازمان ملل به صورت دوفاکتو تشکیل دولت فلسطین را تایید کرده است. اولویت شورای امنیت و لزوم گذر از فرایند تصویب این شورا، به سدی محکم برای عضویت کامل دولت فلسطینی در سازمان ملل تبدیل شده است. سال‌هاست که شورای امنیت بیش از یک نهاد حقوقی، نهاد سیاسی محسوب می‌شود که مبنای عمل آن منافع اعضای دائم است. سازوکار داخلی شورا نیز که بر مبنای اکثریت کیفی است، آن را به ابزاری در میان ابزارهای متعدد آمریکا برای حمایت از منافع رژیم صهیونیستی تبدیل کرده است.

سجاد مرادی کلارده، پژوهشگر روابط بین‌الملل

کد خبر 6084211